Waarom zou je plantaardig willen eten?

Wij zetten het even kraakhelder voor je uiteen

Vegan, vega, plant-based, gluten, Keto, paleo…om zo maar eens wat termen te droppen. Het zijn allemaal labels binnen de food. De keuze is reuze, en maar goed ook: iedereen zit anders in elkaar.
Maar wat is plantaardig eten nou eigenlijk en waarom zou je het moeten willen? Lees vooral verder als je met deze vragen rondloopt.

Wat is plantaardig eten?

Laten we beginnen met een uitleg wat het nou eigenlijk is, plantaardig eten. Deze term is ergens in de jaren ‘80 bedacht door een biochemicus, Dr. Thomas Collin is de naam. Deze professor heeft er later nog ‘Wholefood’ aan toegevoegd, om te omschrijven dat het hier gaat om een dieet vol met vezels en groenten. Bij plantaardig eten skip je de bakjes, pakjes, vervangers. Dit in tegenstelling tot ‘vega’ en ‘vegan’, wat meer zegt over het weglaten van dierlijke producten. Plantaardig gaat hiermee dus verder dan ‘niet dierlijk’, maar het zegt iets over de werking op je gezondheid en je lijf. Daarnaast ligt er een duidelijke focus op onbewerkt eten. Denk aan granen, peulvruchten, groente, fruit en noten. Vol met vezels, vitaminen, mineralen en goodies waar je lijf blij van wordt.
De meeste labels die op voeding geplakt worden, praten over de moraal of de impact op de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan biologisch, ecologisch, biodynamisch, lokaal en ga zo maar door.
Met plantaardig of in het Engels ‘Plantbased’ zeg je meer dat je wilt kiezen voor een dieet dat bijdraagt aan je gezondheid.
Dit wil niet zeggen dat andere keuzes ongezond zijn per sé, of dat plantaardig de enige juiste optie is voor je gezondheid. Het gaat erom dat plantaardig voor meer staat dan alleen ‘niet-dierlijk’.
Zo, hatsa, hebben we dat ook weer helder.

Wat is het verschil tussen vegan en plantaardig?

Dit gezegd hebbende, wil jij uiteraard weten wat dan het verschil is met vegan. Veganistisch in het Nederlands. Deze labels worden vaak door elkaar gebruikt en dat is behoorlijk verwarrend. Those days are over. Deze drie punten maken voor eens en altijd duidelijk wat het verschil is.

• Veganisten kiezen er vaak voor om verder te gaan dan wat ze eten. No more leren laarzen voor de vegan of een zijden sjaaltje. Je moet wel goed etiketten lezen als veganist, want veel cosmetica bevatten dierlijke ingrediënten. Veganisme gebruikt op geen enkele manier dieren.
• Plantaardig is meer een beweging die bijdraagt een gezonde levensstijl. Veganisme is niet gefocust op gezondheid alleen. Havermelk bijvoorbeeld, daar zit veel olie en suiker in, niet per sé gezond. Maar maakt het zo mega lekker.
• Veganisten hebben duidelijke regels, gaan echt voor het verbeteren van de wereld en zijn all-in. Plantaardig gaat meer over je dieet en is, je raadt het al, wat minder rigoreus. De basis is plantaardig, maar voor je keuzes naast wat je eet mag je soepeler zijn.

Good Chef maakt het niet uit wat je beweegredenen zijn, wij willen jou het allerlekkerste en gemakkelijkste alternatief bieden als je eens geen vlees, vis of zuivel wilt eten. Er zitten namelijk nogal wat voordelen aan het skippen van dierlijke producten.

Wat zijn de voordelen van plantaardig eten?

Kijk, we zijn geen heiligen. Hoeft ook niet. We zijn daarnaast zeker niet alwetend, dus zoek vooral uit wat goed voelt voor jou. Wij zien zelf heel veel upsides in gaan voor plantaardig. De discussie over de uitstoot van stikstof kwam tot een kookpunt. In de stadse filialen van de supermarkt met de blauwe mandjes zijn tegenwoordig meer vleesvervangers dan vlees te vinden. En vlees is door de inflatie duurder dan de vervangers ervan.
Dit zegt het eigenlijk al: plantaardig is hot.
Het is niet dé oplossing voor het klimaat, de opwarming en de ellende, maar het draagt absoluut enorm bij. Sterker nog, alle uitstoot van het produceren van vlees, met name het produceren van de mais en soya wat de voeding is voor de veedieren, is bij elkaar opgeteld 40% van alle CO2 uitstoot. Voor iedere kilo vlees in de winkel, is zo’n 5 kilo voer nodig. Laat je dus af en toe vlees, zuivel en ei liggen, als is het maar één dag per week, scoor je direct punten op je uitstoot. Lekker voor je karma!
Daarnaast zien cardiologen en andere knappe koppen in een witte jas met een stevig setje diploma’s, dat het een positief effect heeft op allerlei ziektes.
Een groot plantaardig voorvechter en behoorlijk progressieve cardioloog uit New York, Robert Ostfeld, schrijft bijna al zijn patiënten een plantaardig dieet voor. Het ziekenhuis waar hij werkt heeft zelfs plantaardige ziekenhuismaaltijden voor hartpatiënten die daar moeten verblijven en een speciale kliniek om patiënten te helpen die thuis anders willen eten. Eerdere onderzoeken, (oa. Malmros, H. 1950, Schornagel, H.E. 1953, Strom, A. and Jensen, R.A. 1951) lieten al zien dat er in tijden van schaarste minder dierlijk werd gegeten en daardoor ook veel minder hart-en vaatziekte patiënten waren. Hij is hiermee gaan experimenteren, met zichzelf als eerste proefpersoon en met succes.
De meeste mensen kregen een gezonder lichaamsgewicht. Vaak zag hij ze niet meer terug als zijn patiënt en konden ze van medicatie af. Dit gebeurt met begeleiding van de kliniek, want Dr. Ostfeld stelt dat plantaardig eten de grootste gezondheidsverandering voor patiënten is.
Dr. Ostfeld noemt zichzelf de Plantbased Cardioloog, de eerste van de wereld. What a guy.
Nog even een keer voor everyone in the back:

• Door voor plantaardig eten te kiezen, heb je direct impact op het klimaat. Score! Een mooie quote van onze vrienden bij Week zonder Vlees: Als je een jaar lang een dag per week geen vlees eet, bespaar je bijna 6 kilo aan vlees, zo’n 572 kilometer rijden met de gemiddelde auto en 750 liter aan water. Als je ook zuivel laat staan, maak je nog meer impact: dat scheelt maar liefst 921 kilometer rijden, 1.114 liter aan water en bijna 18 kilo aan zuivel.
• In vlees zit cholesterol, je hebt dit nodig maar niet teveel. Als je vlees mijdt, heb je minder kans op hart- en vaatziekten.
• Ook is er vaak een kans dat je een lichaamsgewicht krijgt dat beter bij je bouw past.

Waarom is het plantaardig eten gezonder?

Dit wordt een beetje een technisch verhaal, maar het verklaart een hoop. Bare with us. Cholesterol komt voor bij dieren met wervels. Dit enzym is een essentiële bouwsteen in de opbouw van dierlijke celwanden, het verstevigt de cel en draagt bij aan de doorlaatbaarheid van de celwand. Cholesterol bouwt ook mee aan de hormonen testosteron, oestrogenen en cortisol, van vitamine D en gal.
Planten hebben geen cholesterol.
Omdat we geen planten zijn, dit kan als een verrassing komen, dus je hebt cholesterol nodig. Met teveel cholestrol, verdikt de wand van een cel, waardoor het afvoeren van vetten niet meer zo lekker gaat. Deze verstoppingen kunnen zich gaan ophopen en je raadt wel hoe fijn je lijf dat vindt.
Omdat er in planten geen cholesterol voorkomt, score je punten op het tegengaan van hart- en vaatziekten. Uiteraard is het niet zo dat van alleen plantaardig eten je nooit ziek zult worden, dat hoor je ons hier niet zeggen. Je dagelijkse groente quotum haal je sneller als je plantaardig eet. Ga maar na als alles wat je eet uit groente bestaat…. En het is nogal een nobrainer dat veel groente knettergoed is voor je gezondheid.

Zijn er nadelen aan plantaardig eten?

Dat waren alle voordelen, wat zijn de nadelen? En zijn die er?
Nogmaals, wij zijn er niet op uit om de hele wereld volledig plantaardig te laten eten. Wij willen de flexibele tariërs onder ons het gemakkelijk maken om te kiezen voor plantaardig. Dus vanuit dat idee zijn er geen nadelen voor je gezondheid.
Wat wij ooit als nadeel hebben ervaren, is dat we anders naar eten moesten kijken. Misschien herken je dit. Wat je eet en wat je kookt vraagt meer aandacht en dat kost tijd. Laten we daar nou vaak een behoorlijk tekort aan hebben. Dus ja, het kost meer tijd om plantaardig te eten.
Nadeel numero twee is dat het duurder is dan snelle happen. Het is helaas nog zo dat gezonder eten duurder is.
Wil je nou volledig vegan en/of plantaardig eten, dan zou het kunnen zijn er in je lijf een vitamine B12 tekort kan ontstaan. Dit is iets wat je zelf moet onderzoeken op basis van hoeveel of weinig je dierlijk eet.

Wat je verder moet weten over een plantaardig dieet?

Overweeg je meer plantaardig te eten? Tof! Weet dat grote veranderingen niet in één keer hoeven en dat het tijd kost. Supergoed dat je plantaardig als optie onderzoekt en er af en toe al een poging is van je. Heb geduld met de keuzes die je maakt. Je kunt bijvoorbeeld een aantal maaltijden vervangen door plantaardig of een week wel en dan weer een week niet plantaardig eten.
Kies een manier die past bij jouw leven en bij hoe jij bent. Dan is de kans het grootst dat je het tot een succes kan maken. Een aantal goede stappen om te onthouden als je naar meer of helemaal plantaardig wil overgaan:

• Het is nog lang niet ‘normaal’, social gatherings met eten kunnen meer een uitdaging zijn wat betreft eten dan als je vlees, vis of vega eet. Als je een lief hebt, is het goed om te kijken wat je samen wilt oppakken of dat je gewoon solo voor plantaardig gaat. Choose your battles met hoe ver je wilt gaan en of je zin hebt om de stoof van je schoonmoeder over te slaan met kerst.
• Het is volledig veilig voor alle leeftijden om plantaardig te eten, van kind tot oma.
• De focus ligt vooral op een (di)vers dieet. Eiwitten, vezels, vetten en koolhydraten moet je voldoende binnenkrijgen. Een schemaatje wat kan helpen:
  • De helft groente en fruit
  • Kwart zetmelen zoals (volkoren) granen en aardappelen
  • Laatste kwart zijn proteine, eiwitten en enzymen.
  • Kies voor met plantaardige oliën zoals avocado, noten en kokosnoot.
• Bewerkt eten is een no-go bij een plantaardig dieet. Dus hoewel het lekker kan zijn, is het idee dat alles vers en zelfgemaakt als je plantaardig wilt gaan.
• Mocht je nou geen maaltijd van Good Chef bij de hand hebben, kun je online voldoende plantaardige recepten vinden. Wij zijn bijvoorbeeld fan van deliciously ella.

Bibliografie

• https://happyvegan.nl
• https://www.veganisme.org/
• https://proveg.com/nl/blog/vleesvervangers-goedkoper-dan-vlees/
• https://www.milieucentraal.nl
• https://www.forksoverknives.com/wellness/montefiore-health-system-plays-fok-and-serves-plant-based-vegan-meals/
• https://www.anneliesmoonsdoc.be/hart-en-vaatziekten/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5466939/
• https://deliciouslyella.com/
• https://www.victormooren.nl/voeding/plantaardig-eten-wat-is-het-en-wat-zijn-de-voordelen-van-een-plantaardig-dieet/
• https://www.weekzondervlees.nl/waarom-doen-we-dit/